AYREON: “The Theory of Everything”

Στις γωνιές εκείνου του πολυγωνικού εγκέφαλου που λαμβάνει πληροφορίες και τις καταγράφει σε νότες, εκεί που ιστορικά στις μουσικές μνήμες αποθηκεύονται έργα που μνημονεύονται για πολλά χρόνια μετά, εκεί που ο δημιουργός ανήκει στις εξαιρετέες περιπτώσεις γήινης ύπαρξης, μόνο εκεί θα συναντήσεις τον Arjen Lucassen να διαπραγματεύεται το φανταστικό με το πραγματικό, το περίπλοκο με το απλό, την ιδιοφυία με την τρέλα.

Ο πανύψηλος Ολλανδός που θαρρείς πως εκεί “ψηλά” που ζει και κατοικεί, κάτι άλλο υπάρχει μόνο για αυτόν και επειδή δεν μπορεί να μας το πει απλά, μας το δίνει σε ήχο, σε μουσική, σε ένα – κάθε φορά – ατέλειωτο ταξίδι. Το “The Theory Of Everything” είναι εδώ, και είναι αληθινό όσο ποτέ. Η φήμη, η καταξίωση, και η αποδοχή παγκοσμίως του Lucassen, δεν υπήρξαν ποτέ τρικλοποδιά ή παγίδα στην πορεία του. Άξιος καλλιτέχνης μα πάνω από όλα άνθρωπος, καταγράφει εξωκοσμικά ταξίδια παρασέρνοντας σε συναισθήματα μοναδικά. Η λέξη “πρόοδος” είναι αυτή που το αρμόζει.
Ο “maestro” (όπως αποκαλείται από το ευρύ progressive κοινό) δεν αφήνει χρόνο να περνά ανεκμετάλλευτο. Η μία δισκογραφική δουλειά πίσω από την άλλη τον κατατάσσει στους ελάχιστους του είδους  που με αγωνία πάντα περιμένεις την επόμενη φορά που θα εμφανιστεί. Η θεωρία των πάντων ηχεί αληθινή και με κάποιο απροσδιόριστο τρόπο μπορεί να γίνει του καθενός ιστορία (μεταφορικά ή αλληγορικά).
Το να αριθμήσεις και να αναλύσεις λεπτομερειακά όλες τις δημιουργίες του Lucassen ίσως να χρειαστείς και εσύ όσο και ο ίδιος χρειάστηκε για να μας δώσει τη “Θεωρία” του. 18 ολόκληρους μήνες κεκλισμένων των θυρών και ενημερώνοντας μας σε τακτά αλλά αραιά διαστήματα για την εξέλιξη του άλμπουμ, βάζοντας μας αινίγματα για τις όποιες προσχωρήσεις καλεσμένων, έκαναν την προσμονή ακόμη μεγαλύτερη.
Σε αντίθεση με παλαιότερες Ayreon κυκλοφορίες (και όχι μόνο), εδώ έχουμε μετρημένους guest στα φωνητικά -μόνο 7, και να τονίσουμε πως κανείς από αυτούς δεν έχει ξανασυμμετάσχει σε προηγούμενες δισκογραφικές του δουλειές- αλλά η μεγάλη έκπληξη κρύβεται πίσω από απ’ τα μουσικά όργανα που οργιάζουν στα επιδέξια χέρια μεγάλων μορφών. Μια ενδόμυχη ίσως λαχτάρα του Lucassen για συνεργασία με όλους αυτούς πραγματοποιήθηκε σφραγίζοντας σαν με βουλοκέρι ένα από τα πιο όμορφα κομψοτεχνήματα της χρονιάς αυτής.
Μέσα στο “The Theory of Everything” σε αυτήν την υπέροχη rock opera διαδραματίζεται μια ιστορία ποικιλόμορφων συναισθημάτων που μπορεί με τους διαλόγους, τις μουσικές, τις παύσεις ή τα ξεσπάσματα, να σε κάνουν μέρος της παράστασης και θεατή μιας περίεργης ζωής. Μιας ζωής που καταγράφεται σε 4 μέρη (Singularity, Symmetry, Entanglement και Unification) το καθένα αποτελείτε τουλάχιστον από 20λεπτες συνθέσεις γεμάτες συνθέσεις σύντομες και περιεκτικότατες στη θεματολογία (42!). Και βέβαια πολύ καλά καταλάβατε, ένα concept album, ένα έργο ζωντανό, πραγματικό, γήινα προσαρμοσμένο, και από κει κατευθείαν στα παιχνίδια του ανθρώπινου μυαλού.
Με λίγα λόγια η ιστορία έχει ως εξής. Σκηνές του παρόντος για πολύ λίγο σε βάζουν σε μια ιστορία όπου ο “ιδιαίτερος” γιός μιας οικογένειας θα βρεθεί αναίσθητος πεσμένος στο πάτωμα του σπιτιού που έχει επισκευαστεί από παλιός φάρος που ήταν στο παρελθόν. Το αγόρι (Prodigy) έχει πέσει σε έκσταση. Φοβούνται πως είναι νεκρό, αλλά ζει. Η αναδρομή στο παρελθόν θα ξεκινήσει για να δούμε όλη την ιστορία και πως καταλήγουμε στην αρχή.
Ο πνευματικός  του κόσμος είναι τόσο πλούσιος και ατελής που δημιουργεί προβληματισμό στον δάσκαλο του (Teacher) ο οποίος θέλει να καταξιωθεί μέσα από την διάνοια του παιδιού, στον συμμαθητή του (Rival) του οποίου η φιλοδοξία, και ο εγωκεντρισμός του τον φέρνουν στα όρια της ακράτειας της ζήλιας του, στη φίλη του (Girl), που και εκείνη έχει τους δικούς της λόγους να ενδιαφέρεται αλλά και να ανησυχεί συνάμα για το αγόρι. Οι γονείς πάλι (Father, Mother) από την αρχή σε μεγάλη αντιπαλότητα για την συμπεριφορά και την διαφορετικότητα του παιδιού.
Η μητέρα σε απόγνωση θα κάνει τα πάντα για να σώσει τον γιό της και να επαναφέρει την πνευματική και ψυχική του ισορροπία, μεταβιβάζοντας όλον της τον προβληματισμό και την αγωνία για την σωτηρία του σε ψυχίατρο (Psychiatrist) -που θα καταλάβει εξαρχής ότι το παιδί είναι διάνοια και χρήζει άλλη μεταχείριση πέρα του φυσιολογικού κάνοντας πείραμα στην μεθοδολογία της θεραπείας.
Ο πατέρας από την άλλη μεριά χρόνια ολόκληρα βυθισμένος στα βιβλία του, ένας λαμπρός επιστήμονας, έχει αφιερώσει τη ζωή του στην εξεύρεση της Θεωρίας των Πάντων, η εξίσωση που θα εξηγήσει και θα ενώσει όλες τις φυσικές δυνάμεις του σύμπαντος. Αυτό όμως έχει σαν αποτέλεσμα να είναι απών από την οικογένεια, και έτσι η μητέρα να βρίσκεται σε απόγνωση με τον γιό της, ο οποίος ζει πια στον δικό του κόσμο, ακοινώνητος, ζώντας μέσα από μαθηματικά μοτίβα και αναλύσεις.
Ο ψυχίατρος θα δώσει θεραπεία στο παιδί με την συγκατάθεση του πατέρα, εν αγνοία της μητέρας. Θετικά αποτελέσματα εμφανίζονται πλην όμως επικίνδυνα. Ο Prodigy βλέπει εμφανή διαφορά, θέλει απεγνωσμένα το φάρμακο αλλά και από την άλλη μεριά αισθάνεται πως τον καταστρέφει και τον οδηγεί στην τρέλα. Η κοπέλα του τον εγκαταλείπει όταν αντιλαμβάνεται πια πως όλα είναι αναστρέψιμα, ο Prodigy στρέφεται στον δάσκαλο, σχέδια βγαίνουν στην επιφάνεια με τον πάλε ποτέ αντίμαχο του Rival.
Ένας παλιός ερειπωμένος φάρος θα γίνει τώρα το καταφύγιο του, αφού έφυγε από το σπίτι. Σκηνές έντονες θα διαδραματιστούν, οι αψιμαχίες μεταξύ των γονιών κορυφώνονται, ο δάσκαλος σε συνεχή επαφή με τον Prodigy ο οποίος εργάζεται μανιωδώς με την Θεωρία των Πάντων για μήνες τώρα. Όταν πια ο νεαρός θα καταρρεύσει και θα βρεθεί σε κατατονική κατάσταση όλοι θα ψάχνουν έντρομοι να καταλάβουν τι συνέβη την προηγούμενη νύχτα. Ο δάσκαλος όμως γνωρίζοντας περισσότερα θα στραφεί στον πίνακα όπου εργαζόταν ο Prodigy. Στέκεται κοιτάζοντας προσεκτικά,  να βγάλουν νόημα από το κουβάρι των εξισώσεων. Στη συνέχεια, κάνει μια εντυπωσιακή ανακάλυψη… Κάπου εδώ -και πολλά απλόχερα σας έδωσα- σταματά το κομμάτι της ιστορίας το οποίο αν σας φάνηκε ενδιαφέρον να δείτε τι θα πάθετε όταν πατήσετε το play να παίξει.
7 πρόσωπα, τόσοι ρόλοι, με φωνητικές απίστευτες ερμηνείες, παλιοί γνώριμοι, καινούργιες συμμετοχές στην ύψιστη απόδοση. Πάμε να δούμε λοιπόν πόσο αρμονικά ταίριαξαν φωνές με χαρακτήρες.
Με την σειρά που εμφανίστηκαν λοιπόν:
Janne "JB" Christoffersson (Grand Magus) - The Teacher (τραχιά χροιά, μοναδική στο ύφος)
Sara Squadrani (Ancient Bards) - The Girl (μεγάλη έκπληξη με τεράστιες δυνατότητες)
Michael Mills (Toehider) - The Father (κλείσε τα μάτια και άκου, είπες κάτι;)
Cristina Scabbia (Lacuna Coil) - The Mother (αξία διαχρονική)
Tommy Karevik (Kamelot, Seventh Wonder) - The Prodigy (πόσο μα πόσο θεατρική φωνή, γεμάτη συναίσθημα)
Marco Hietala (Nightwish, Tarot) - The Rival (σας έπεισε πως είναι δόλιος και φιλόδοξος; Άρα η πιο κατάλληλη επιλογή του Arjen!)
John Wetton (Asia, King Crimson) - The Psychiatrist (ηλικία, εμπειρία, δοκιμασμένος στα άπειρα, εκπληκτικός απλά)
Στο δίτομο αυτό αριστούργημα ο μεγαλύτερος ίσως ρόλος παίχτηκε από τους μουσικούς. Η επιλογή γνωστών, καταξιωμένων και έμπειρων χειριστών του ήχου και της μελωδίας έλαβαν μέρος εδώ.
Περιγραφικά θα πω:
Ed Warby (Hail of Bullets, Gorefest) – drums
Rick Wakeman (Yes) – keyboards
Keith Emerson (Emerson Lake and Palmer) – keyboards
Jordan Rudess (Dream Theater) – keyboards
Steve Hackett (Genesis) – lead guitar
Troy Donockley (Nightwish) – Whistles, Uilleann pipes
Ben Mathot (Dis) –violin
Maaike Peterse (Kingfisher Sky) – cello
Jeroen Goossens (Flairck) – flute , bass flute, piccolo, bamboo flute and contrabass flute
Siddharta Barnhoorn – orchestrations
Michael Mills (Toehider) – Irish Bouzouki
Wilmer Waarbroek – backing vocals
Arjen Anthony Lucassen – electric and acoustic guitars, bass guitar, mandolin, analog synthesizers,Hammond, Solina Strings
Μια ματιά σου στα ονόματα θα σε κάνουν να καταλάβεις γιατί δεν χρειάστηκε να αναφερθώ πιο αναλυτικά. Περιττό μάλλον. Ενδιαμέσως των κομματιών και τραγουδιών συρραφές εναρμονισμένες σε αυτό το κέντημα χρωμάτων, συναισθημάτων, ήχων.
Σε ένα αριστουργηματικό artwork του Βέλγου ζωγράφου Jef Bertels, ο οποίος αποτελεί “μέλος” πια της οικογένειας Lucassen αφού τον ακολουθεί αρτιστικά από το ”Into the Electric Castle” και εδώ.
Μια παραγωγή ίσως ότι καλύτερο έχει ποτέ καταγράψει ο μαέστρος στα χαρτιά, στους διακόπτες και στα πλήκτρα του.
Στιγμές που με καθήλωσαν. Η παρουσία του Keith Emerson με την συμβολή στα πλήκτρα. Οι υπέροχες μελωδικές γραμμές από έγχορδα και πνευστά στις instrumental παρενθέσεις. Στο “Diagnosis” το μικρό (αλλά τεράστιο) moog solo του Rick Wakeman. Στο “The Parting” ένα guitar solo από τον γίγαντα Steve Hackett. Όλες οι έντονες διαλογικές αποδώσεις μεταξύ γονιών, Prodigy και Rival, κοριτσιού και Prodigy. Το μυστηριώδες τέλος που με κάνει να απορώ αν όντως είναι τέλος ή η όποια επόμενη συνέχεια. Τι μπορεί να συνέβη; Ποιος ήταν ο επισκέπτης εκείνη την παράξενη νύχτα που ο Prodigy μας παρουσιάζει σαν συνεργασία με τον πατέρα του; Και πως μπορεί να ήταν εκείνος αν όπως  υποστηρίζει η μικρή, η μητέρα τηλεφωνούσε για να αναγγείλει την τραγωδία ότι ο πατέρας νωρίτερα είχε αφαιρέσει την ζωή του;
Το μόνο σίγουρο είναι πως η πολλαπλή ακρόαση σε βαθμό απόλαυσης θα με κατακερματίσει, οι πιστοί οπαδοί και φίλοι του Lucassen, θα τον λατρέψουν για άλλη μια φορά και οι νέοι ακροατές θα συναντήσουν κάτι εκπληκτικό.
Μα, σα να θυμάμαι τώρα κάποιες τελευταίες κουβέντες του Prodigy,μαθηματικές εξισώσεις, νούμερα, και ένας ψίθυρος στο τέλος … “Help me”…
To be continued…

Ελένη Λιβεράκου